Een elektrische oldtimer, is dat nog wel een oldtimer?

Onderstaand artikel van Dylan van Bekkum verscheen op 29 mei 2022 in de Volkskrant.

Benzineslurpende en rokende oldtimers zijn betrekkelijk eenvoudig elektrisch te maken. De volhardende romantici vinden dat erfgoedvernietiging. Zo’n oldtimer is dan weliswaar duurzamer, maar niet meer authentiek, vinden zij.

Een klein wit hondje dat door de poort is ontsnapt uit een van de riante woningen aan de Hogeweg in Limmen noopt Menno Schilder even op de rem te trappen. Een paar jaar geleden had de hond de groenwitte Volkswagenbus uit 1979 luid en duidelijk horen aankomen.

Maar naast een ijzeren plaatje op het dashboardkastje met de tekst ‘Fahren nur mit verriegelter Schiebetür’, hangt sinds kort ook een plaatje met ‘Bus stopt bij 90V’. Het oldtimer busje rijdt nu elektrisch. ‘Dat geluid was vooral mooi karakteristiek als het Volkswagenbusje voorbijreed’, zegt Schilder. ‘Maar hier binnen in de bus hadden wij elkaar niet kunnen verstaan.’

Volkswagen Kever uit 1973
Dat Schilder (44) oldtimerombouwer van beroep werd, gebeurde min of meer toevallig. Tien jaar geleden bouwde hij zijn eigen Volkswagen Kever uit 1973 om naar een elektrische auto, samen met zijn vader. Hij had The Age of Stupid net gezien, een film over een oude man die ziet dat het klimaat onomkeerbaar veranderd is. ‘Er is zo veel aan de hand in de wereld, wat kan ik doen?’, dacht hij. ‘Bovendien vond ik het gewoon gaaf om een keer te proberen en om dat samen met mijn vader te doen.’

Al snel kwam er een mailtje van een mevrouw met zo’n zelfde Kever, die ook wel een elektrische motor wilde. Inmiddels heeft Schilder tot wel twintig oldtimers voorzien van een elektrische motor. In een loods in Limmen, een dorp nabij de Noord-Hollandse kust, staan er nog elf klaar om verbouwd te worden.

Hij groeide op in deze loods. Zijn opa Martin Schilder begon er een autodealer en touringcarbedrijf, dat door de familie werd voortgezet. Zijn ouders wonen nog steeds tegenover de loods. Auto’s kennen dan ook weinig geheimen voor hem. ‘Voor mij is dat ombouwen eigenlijk niet zo moeilijk’, zegt Schilder.

Volkswagenbusje
Al hij gaat hij wel precies te werk: een model oldtimer die hij nog niet eerder onder handen nam, kan zomaar maanden tijd kosten. Het Volkswagenbusje, waarvan in de loods ook nog een gebroken witte en oranje staan, heeft hij inmiddels zo vaak gedaan dat die wel in drie à vier weken lukt.

Het Britse Lunaz, dat oude Rolls-Royces en Bentley’s elektrisch maakt, draait inmiddels een miljoenenomzet. David Beckham kocht een belang van 10 procent. Bij Schilder Electric werken daarentegen naast een vaste medewerker nog vooral zzp’ers, waarvan één een oud-klant is. Schilder ziet zichzelf als pionier. ‘In de beginjaren kwamen mensen vaak twijfelend vragen wat de mogelijkheden waren. Nu laten ze hun oldtimer soms bij de eerste afspraak meteen staan.’ Studenten komen uit Assen, Roermond en Gent om stage te lopen.

De Volkswagenbusjes zijn onder meer in trek bij verhuurbedrijven, die de busjes verhuren voor recreatie, vakanties of televisieprogramma’s. Particulieren zijn vooral liefhebbers van oldtimers die duurzaamheid belangrijk vinden. Voor een Kever betaalt iemand zo’n 20 duizend euro, de busjes kosten al snel meer dan 30 duizend euro om omgebouwd te worden. ‘Je moet wel heel lang blijven rijden om dat eruit te halen, qua benzinekosten die je bespaart’, zegt Schilder eerlijk.

Puristen
De Federatie Historische Automobiel- en Motorfietsclubs (FEHAC) ziet de elektrische oldtimers met lede ogen aan. ‘Ik heb een Porsche 944 uit 1990’, zegt voorzitter en voormalig VVD-burgemeester van Den Helder Stefan Hulman. ‘Er is geen haar op mijn hoofd die eraan denkt die elektrisch te maken. En je ziet dat niet aan de telefoon, maar ik ben kaal.’

Hulman wil benadrukken dat iedere oldtimerbezitter zijn eigen keuze moet maken. ‘Maar ik vind die ontwikkeling niet leuk. Wij staan voor het behoud van het mobiele erfgoed, daar hoort de motor bij. Als je een oldtimer elektrificeert, gooi je iets van het erfgoed weg.’

Hulman ziet meer heil in de ontwikkeling van synthetische brandstof. ‘We snappen heus wel dat de oldtimer mee moet met zijn tijd. Met synthetische brandstoffen heb je inderdaad nog altijd meer uitstoot dan met elektrische auto’s, maar wij kiezen ervoor om de authenticiteit te bewaren.’

Schilder heeft ook wel eens een woedende purist aan de telefoon gehad. Hij haalt zijn schouders erover op. ‘Kaarsenmakers kwamen ook in opstand tegen de uitvinding van de gloeilamp.’ Hij gelooft best dat synthetische brandstof zou kunnen werken, maar vraagt zich af of dit voor oldtimers een oplossing is. ‘Je gooit het dan in een verbrandingsmotor en de vraag is vooralsnog of dat eigenlijk wel kan.’

‘Ik snap best dat je een oldtimer in de klassieke staat wilt houden.’ Hij wijst naar de foto’s van oude automotoren die aan de muur van de koffiekamer hangen. ‘Het is ook bijna een kunstwerk als je het zo ziet. Maar ze vereisen heel veel onderhoud en zijn niet goed voor het milieu. Met een elektrische motor geef je die auto die je zo mooi vindt wél een nieuw leven.’